هنگ درام یکی از موفق ترین سازهای ابداعی هزاره جدید است.سازی است مانند ناقوس و زنگ که از طریق لرزش و ارتعاش بدنه ساز صدا تولید می شود.با توجه به اینک هنگ درام جز ساز های رایج خیابانی است ممکن است آن را در تهران گردی ها ، در ورودی متروهای شهر ،پارک ها ، کافه ها و… مشاهده کرده باشید.
در سال ۲۰۰۰ این ساز توسط فلیکس رونِر(Felix Rohner) و سابینا شِرر(Sabina Schärer) در شهر برن واقع در کشور سوئیس ساخته شد.ساخت این ساز نتیجه تحقیق علمی این دو بر روی ابزار های موسیقی آهنی بوده است. ایده ساخت هنگ درام از سازی فلزی گرفته شده است که در سال ۱۷۰۰ میلادی در آمریکای جنوبی و آفریقا مورد استفاده بوده است. در واقع در آن زمان این سازها بیشتر شبیه به گالن های فلزی شکل بوده اند. برخلاف تصور نام اصلی ساز هنگ درام نیست بلکه سازندگان نام هنگ را برای آن انتخاب کردند ولی در زبان انگلیسی به هنگ درام تغییر پیدا کرد. این ساز جز سازهای کوبه ای – ملودیک است که شباهت زیادی به سفینه های فضایی دارد . صدای این ساز به شدت آرامش بخش است به خصوص اگر با صدای طبیعت درهم آمیخته شود.
با وجود اینک تقاضای جوان ها برای خرید و یادگیری این ساز زیاد است ولی این ساز به چند علت قیمت گرانی دارد.
تعداد سازندگان هنگ درام در دنیا همچنان کم است و این ساز در کارگاه های کوچیک و به صورت دستی ساخته می شود. این ساز از دو صفحه فلزی که به صورت قرینه به هم چسبانده می شوند تشکیل شده است. به همین دلیل انتخاب فلز و آلیاژ خاص برای ساخت هنگ درام زمان زیادی می برد. قیمت هنگ درام در ایران از ۹۰۰۰۰۰۰ میلیون تومان شروع می شود و تا ۲۸۰۰۰۰۰۰ میلیون تومان است.
هنگ درام ۵۲ تا ۵۴ سانتی متر قطر و ۲۴ سانتی متر ارتفاع دارد و معمولا از ۸ نت تا ۱۶ نت دارد که به سفارش نوازنده های حرفه ای ساخته می شود و برخی از نت ها در صفحه زیری کار گذاشته می شوند.
با اینک هنگ درام از فلز ساخته می شود ولی رینگ های ساز یا فرورفتگی ها و برجستگی های صفحه رویی به شدت نازک و آسیب پذیر هستند. همچنین اگر به ساز ضربه شدید وارد شود ممکن است ساز از کوک خارج شود.داشتن انگشتر و دستبند و به صورت کلی زیورآلات هم ممکن است باعث ایجاد خط و خش روی صفحه آن شود. درنتیجه هنگ درام به مراقب و نگهداری دقیقی احتیاج دارد . صدای آرامبخش و تاثیری گذاری هیپنوتیزم کننده هنگ درام باعث شده که بسیاری از نوازندگان در اجراهای خود از آن استفاده کنند . همچنین از هنگ درام برای ریلکسیشن و یوگا هم استفاده می شود.
یکی از دلایل تاثیر گذاری صدای هنگ درام هارنومیک های فراوانی است که در تک تک نت های آن وجود دارد ، در واقع چون بدنه ساز یکپارچه است وقتی یکی از نت ها به صدا درمی آید بقیه نت ها هم با شدت کمی به ارتعاش در می آیند.
هنگ درام به صورت دیاتونیک است و دارای کوک ثابت می باشد. به این منظور که فقط یک مد ثابت را می توان با آن نواخت . یکی از نتها که نت اصلی مد و گام در وسط است، صدایی پرحجم و باس دارد و باقی نتها در اطراف آن پراکنده اند.
ساز دیگری مشابه هنگ درام وجود دارد که نام آن تانگ درام است به علت اینک بر خلاف هنگ درام همیشه دست ساز نیست و امکان ساخت آن در کارگاه ها با دستگاه های پیشرفته وجود دارد قیمت آن از هنگ درام پایین تر است . معمولا برای آهنگ های شاد مناسب است بر خلاف هنگ درام که برای ساخت آهنگ های اسرار آمیز ، غمگین ، احساسی مناسب تر است.